Verified answer

สำหรับระบบส่งกระจายสัญญานทีวี สมัยนี้จะมีการส่งคลื่นอยู่สองประเภทครับ คือ

1. คลื่นวิทยุภาคพื้นดิน หรือ ที่ทางทีวีชอบเรียกว่าการส่งคลื่นแบบอนาล๊อก

2. คลื่นวิทยุดาวเทียม ซึ่งใช้ระบบดิจิตอลในการส่ง หรือ ระบบทีวีดาวเทียมที่เราชอบเรียกๆ กันนี่เอง

คลื่นทั้งสองแบบนี้ แตกต่างกันนะครับ จริงๆแล้วก็อยากอธิบายเรื่องคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าด้วยซะเลยจะได้เข้าใจ ว่าคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้ามีหลายแบบมากๆ ทั้งที่ตามองเห็นและมองไม่เห็น แต่ว่า ถ้าอธิบายกันคงไม่จบง่ายๆ (ถ้ามันจบว่าย ทุกคนคง เก่งฟิสิกส์ กันหมดแล้วละนะครับ หุหุ) เอาเป็นว่า

คลื่นวิทยุภาคพื้นดินที่เราใช้หนวดกุ้งรับกันเนี่ยะนะครับ เป็นคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าเหมือนที่ความคิดเห็นก่อนหน้านี้บอกหละครับ ว่ามันสะท้อนอยู่ภายในบรรยากาศของโลกเราเท่านั้น คลืนชนิดนี้ถ้าเทียบกับคลืนแบบที่ส่งผ่านดาวเทียมแล้วเป็นคลืนที่ไม่มีผลกับการเปลี่ยนแปลงของอุณหภูมิ และมีอำนาจทะลุทะลวงค่อนข้างสูง หมายความว่า มันสามารถทะลุผ่านตึกรามบ้านช่องได้นั่นเอง แต่ข้อเสียของมันคือ มันส่งสัญญานได้ไม่ไกลบวกกับ ลักษณะการส่งเป็นวงกลมทำให้ระยะในการส่งค่อนข้างสั้น ดังนั้นจึงใช้วิธีการสร้างสถานีขยายสัญญานเอาไว้ตามที่ต่างๆ เหมือนที่เราเคยเห็นตามต่างจังหวัดแหละครับ ว่าจะมีสถานีโทรทัศน์ กระจายอยู่ทั่วประเทศ ไม่ว่า จะเป็นช่อง 3.5.7 ฯลฯ สถานีเหล่านี้มีไว้รับสัญญานจากสถานีแม่ข่าย แล้วขยายสัญญานได้รับซึ่งเป็นสัญญานที่อ่อนให้แรงขึ้นแล้วส่งต่อไป(ช่วงหลังก่อนมีทีวีดาวเทียม ได้มีการปรับปรุงการส่งเป็นส่งผ่านดาวเทียมมายังสถานีแม่แทนการรับจากสถานีแม่โดยตรง จากนั้นก็ใช้หลักการเดียวกันนี้มาทำเป็นทีวีดาวเทียม คือแต่ละบ้านทำตัวเองเป็นสถานีซะเลย) ที่บ้านใครมีทีวีก็จะใช้หนวดกุ้งหรือเสาอากาศไว้ ดักรับเอา และด้วยความที่คุณสมบัติของคลื่นวิทยุแบบนี้มันไม่มีผลกับการเปลี่ยนแปลงของอุณหภูมิรวมถึงคลื่นวิทยุความถื่อื่น ทำให้เราสามารถดูได้ขณะที่ฝนตกนั่นเอง(ยกเว้นเจอคลื่นความถี่เดียวกันแทรกแซง) เพราะว่าตอนฝนตก นอกจากท้องฟ้าจะไม่ปลอดโปรงแล้ว บนท้องฟ้ายังมีคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้ารวมถึงประจุไฟฟ้าจำนวนมหาศาลซึ่งส่งผลต่ออุปกรณ์ที่ใช้สัญญานวิทยุ ในบางครั้งตอนฝนตกเราก็จะเห็นทีวีเรามีสัญญานเหมือนการช๊อตกัน โดยเฉพาะเวลาฟ้าแล็ป หรือ ฟ้าผ่า นั่นก็เพราะคลื่นวิทยุจำนวนมหาศาลที่ได้กล่าวไปแล้วนั่น มีจำนวนหนึ่งที่อาจจะมีความถีเดียวกับคลื่นที่ใช้ส่งสัญญานโทรทัศน์ทำให้ ทีวีที่ใช้หนวดกุ้งมีอาการบ้างนั่นเอง

ทีนี้เรามาพูดถึงคลื่นแบบผ่านดาวเทียมกันบ้างนะครับ ไม่ว่าจะเป็นจานแดง จานดำ จานส้ม หรือจานใหนๆ ก็ใช้คลื่นประเภทเดียวกันในการรับส่ง ในภาษาทางฟิสิกส์เราเรียกคลื่นในย่านความถี่นี้ว่า "คลื่นไมโครเวฟ" อ่านไม่ผิดหรอกครับ มันคือคลื่นไมโครเวฟเหมือนกับเตาอบไมโครเวฟในครัวบ้านเรานี่แหละครับ เพียงแต่ว่าไมโครเวฟที่ใช้ส่งสัญญานผ่านดาวเทียมนั้นมีการเข้ารหัส หรือเอาแบบที่เข้าใจง่ายๆ คือเอามันมาดัดแปลงให้สื่อสารแล้วเข้าใจนั่นเอง ต่างจากไมโครเวฟในบ้านที่ไม่มีการดัดแปลงคลื่นให้เป็นสัญญานใดๆ เพียงแต่ยิงมันออกไปกระทบกับอนุภาถในอาหาร แล้วทำให้อนุภาคเหล่านั้นร้อนขึ้นจนมันสุกเท่านั้นเอง ทีนี้คลื่นไมโครเวฟเนี่ยะ มันมีคุณสมบัติอย่างนึงคือ มันมีผลกับอุณหภูมิ และความหนาแน่นของอากาศ (มันต้องเกี่ยวกับอุณหภูมิอยู่แล้วขนาดตัวมันยังทำให้ไก่ในเตาอบสุขได้เลย) และต้องเข้าใจว่าโลกของเรามันมีชั้นบรรยากาศห่อหุ้มโลกของเราเอาไว้ ชั้นบรรยากาศนี้แหละมันมีการเปลี่ยนแปลงของอุณหภูมิอยู่ตลอดเวลา ซึ่งทำให้มันมีผลกับสัญญานที่เราได้รับ มีผลอย่างไรจะอธิบายให้ฟังนะครับ

เหตุผลหลักๆ ที่เค้าใช้ดาวเทียมในการส่งเนี่ยะก็เพราะว่า

1.โลกเรามันกลมครับ นึกถึงผลส้มนะครับ ถ้าเราจะส่งสัญญานจาก ฝั่งหนึ่งของผลส้มไปยังอีกฝัง แน่นอนครับมันทำไม่ได้ ถ้าจะทำได้ก็ต้องใช้สถานีตรงกลางมารับแล้วส่งต่อ เพราะว่า ความโค้งของผิวโลกทำให้ส่งไปไม่ถึง โลกมันบังเอาไว้หนะครับ แต่ถ้ามีสถานีตรงกลางมันรับแล้วส่งต่อ ก็ยังพอทำได้ แต่ถ้ามันไกลมากๆ ก็ต้องสร้างสถานีหลายๆ สถานี นั่นทำให้เป็นการลงทุนทีสูงและก็เกิดประโยชน์ค่อนข้างน้อยด้วย

2. การส่งสัญญานจากนอกโลก หรือจากดาวเทียมลงมายังพื้นโลก สามารถกระจายสัญญานได้ครอบคลุมมากกว่าทำให้ไม่ต้องสร้างสถานีมากมายเพื่อไว้ขยายสัญญานอีก ประหยัด และที่สำคัญดูแลได้ทั่วถึง กว่า

โครงสร้างของการส่งสัญญานแบบดาวเทียมนั้นก็ไม่มีอะไรยุ่งยากนะครับ เริ่มต้นจาก

-สถานีแม่ข่ายภาคพื้นดิน สถานีนี้จะทำการยิงคลื่นไมโครเวฟ ขึ้นไปยังดาวเทียมครับ(ยิงเป็นเส้นตรงครับจะได้คุณภาพและระยะทางไกลกว่า)

-สถานีดาวเทียม ซึ่งก็คือดาวเทียมถ่ายทอดสัญญานทีวี (ดาวเทียมมีหลายประเภทขึ้นอยู่กับจุดประสงค์ของการสร้าง) ดาวเทียมจะรับสัญญานที่ส่งมาจากสถานีภาคพื้น แล้วขยายสัญญานนั่นให้แรงขึ้นหลายเท่าตัวแล้วยิงคลื่นไมโครเวฟที่ขยายนี้ลงมายังโลก ในลักษณะที่เป็นการกระจายคล้ายๆ กับพัดจีนที่เป็นรูปสามเหลี่ยม(เผื่อใครนึกไม่ออก) ซึ่งการส่งลงมายังโลกนี้เองที่ต้องผ่านชั้นบรรยากาศ กว่าจะทะลุลงมายังพื่นโลกได้ และด้วยความอ่อนไหวต่ออุณหภูมินี้เองเมื่อเกิดความแปรปรวณบนชั้นบรรยากาศ(เช่นมีเมฆมาก หรือช่วงฝนตก) ทำให้คลื่นมีการหักเห หรืออ่อนกำลังลง ส่งผลให้เรารับสัญญานได้น้อยลง หรือสัญญานขาดไป

-ส่วนสุดท้ายก็คือ สถานีรับ ในที่นี้ก็คือ จาน ดำ จานแดง จานส้ม จานต่างๆ ที่ใช้รับสัญญานทีวีดาวเทียมตามบ้านเรานี่เอง ซึ่งจะมีหัวรับและเครื่องถอดรหัสอยู่ คุณภาพของสัญญานก็ขึ้นอยู่กับอุปกรณ์ที่ใช้ด้วยนะครับ อุปกรณ์ที่มีคุณภาพ ก็จะรับสัญญานได้ดีขึ้น ซึ่งตรงนี้ผมว่าผู้ที่เชี่ยวชาญด้านการติดตั้งจานรับสัญญานดาวเทียมน่าจะตอบได้ดีกว่าผม ว่าจานแบบไหนรับได้ดีกว่ากัน

หลักๆ ก็ประมาณนี้แหละนะครับ ถูกผิดอย่างไร ดูความคิดเห็นท่านอื่นต่อด้วยแล้วกันครับ

สำหรับปัญหาต้นไม้บังนั้น คุณลองดูก่อนว่า มันบังหน้าจานหรือไม่ ถ้ามันบัง คุณคงต้องตัดต้นไม้ทิ้ง หรือ หาจุดติดตั้งจานใหม่ เพื่อให้ต้นไม้ไม่บังหน้าจาน

สำหรับปัญหาภาพเคลื่อนไหวขึ้นลง ทีวีคุณรุ่นเก่าขนาดไหน ? ถ้าไม่เก่ามาก คุณลองใช้สาย AV ต่อกับตัวกล่องรับสัญญาน โดยดูจากระบบ Video แล้วดูว่า อาการหายหรือไม่ ? ถ้าไม่หาย คุณคงต้องซ่อมทีวี หรือ หาทีวีเครื่องใหม่

ปกติ สัญญานดาวเทียมจะมีแต่ ดูได้ปกติ, จอดำแต่สัญญานมา, ดูได้แต่กระตุก หรือ ไม่มีสัญญานเลย อย่างใดอย่างหนึ่ง ภาพเคลื่อนไหวขึ้นลง ผมยังไม่เคยเจอนะ